"ҚазАгроҚаржы" АҚ Басқарма төрағасы Қаныш Ізбастин лизингтің қазақстандық фермерлер арасында неге танымал болғаны туралы айтып берді, ал мемлекет жаңа техниканы қолжетімді ету үшін шаралар қабылдауда.

- Қаныш Теміртайұлы, Сәлеметсіз бе! Айтыңызшы, "ҚазАгроҚаржы" АҚ компаниясының алдында қандай миссия тұр?

– Біздің компания Тарихи түрде агроөнеркәсіптік кешеннің барлық кіші салаларына несие берген және несиелеудің әртүрлі құралдарын-лизинг пен қарыздарды пайдаланған көп салалы компания болды.

Қазір біз ауылшаруашылық техникасын лизингке назар аударамыз. Біз бұл бағытты таңдадық, өйткені ол Қазақстанның ауыл шаруашылығы үшін басым бағыт болып табылады.
 
Ауылшаруашылық техникасын лизинг арқылы несиелеу-бұл еңбек өнімділігін арттырудың ең қарапайым, бірақ тиімді нұсқасы. Мысалы, комбайнның болуы бұл техника болмаған экономиканың өндіріс көлемін арттырады. Егер көп функциялы және қымбат комбайн болса, бұл өнімділіктің артуына одан әрі әсер етеді. 
Несиелеу әдісі ретінде лизинг клиенттер үшін ең түсінікті, ал компания үшін бұл ыңғайлы, өйткені деректер оңай цифрланады, техника есептеледі. 

- Қазақстандық фермерлер арасында ауыл шаруашылығы техникасының лизингі қаншалықты кең таралды?

-2018 жылдың толық және 2019 жылдың өткен кезеңінде лизинг клиенттер арасында танымал қызметке айналды. 

Статистика сұраныстың экспоненциалды түрде өсіп келе жатқанын көрсетеді. Бұл қымбат және арзан техникаға қатысты және маусымға байланысты емес. Ол көктемгі егіс, маусымаралық және егін жинау жұмыстарында қолданылады. 

Өткен жылдың қорытындысы 2017 жылмен салыстырғанда лизинг көлемі ақшалай түрде 56% - ға, ал сандық мәнде 42% - ға өскенін көрсетті.

Өткен жылы біз өз компаниямыз үшін рекорд орнаттық: соңғы бес жылда фермерлерге шамамен 63 млрд.теңге сомаға 3 426 бірлік көлемінде ауыл шаруашылығы техникасы берілді.

- Елеулі өсім неге негізделген?

- Дамуға әсер еткен екі фактор бар.

Біріншісі-фермерлердің техниканы жаңарту қажеттілігін түсіну. АӨК өкілдері техниканы жаңарту қажет екенін түсінеді. Заманауи техникасыз кіріске тікелей әсер ететін өнімділікке қол жеткізу қиын.

Екінші фактор-субсидиялау мәселесін шешетін ауыл шаруашылығы министрлігін мемлекеттік қолдаудың жаңа шаралары.

Мемлекет фермерлер үшін қолайлы жағдай жасап, техниканы қолжетімді ете алды. Осылайша, авансты мемлекет инвестициялық салымдардың төрттен біріне тең көлемде субсидиялайды, ал сыйақы мөлшерлемесі 10% мөлшерінде қаржыландырылады.

- Компанияның жұмыс принциптерін қалай сипаттауға болады?

- Біздің жұмысымызда нарықтық тәсіл басым – бәрі клиентке байланысты. Фермер қандай техниканы және қашан қажет екенін өзі шешеді және біз оны алудың әртүрлі нұсқаларын ұсынамыз.

Біз тек ірі шаруашылықтарға ғана назар аудармаймыз. Өткен жылдың өзінде компания 3400-ден астам бірлікті қамтамасыз етті, ал басым көпшілігі шағын және орта фермаларға пайдалануға берілді. 

- Клиенттер үшін қандай лизинг бағдарламалары ұсынылған?

- Бағдарламалар арасында клиенттер санаттары бойынша айырмашылықтар бар. Бұрын қаржыландырылған фермерлер үшін-біз таныс бірінші жыл емес жұмыс істейтін сенімді клиенттер үшін біз арнайы шарттар ұсынамыз. Біз олардың кәсіби қасиеттерін, жұмысқа жауапты көзқарасын білеміз. Олар үшін бізде жеңілдетілген тәсіл бар.  

Бізде танымал "Экспресс-лизинг" бағдарламасы бар. Бұл жеңілдетілген схема бойынша сұранысқа ие арзан қарапайым техниканы лизингке алуды білдіреді.

Сондай-ақ, бізде "егін", "өз жеміміз" бағдарламалары бар, қайталама лизинг қызметтерін ұсынамыз.

Біздің бағдарламалар бойынша жұмысымыздың негізгі мақсаты-техниканы алу процесін жеделдету. 

Біз ауыл шаруашылығының дәстүрлі бизнес екенін түсінеміз. Барлығы жұмыстың қашан басталатынын және аяқталатынын жақсы білетініне қарамастан, жағдай әр маусымда қайталанады. Ерекшелікке байланысты фермерлер бізге соңғы күні жүгінеді. 

Осыған байланысты біз жыл сайын жетілдіріліп, өзгеріп отырамыз. Біз өзімізге техникаға қол жеткізудің барынша жеңілдетілген және жеделдетілген түрін жасау міндетін қоямыз. Барлық бағдарламалар дәл осыған арналған.

- Сіз компанияның 2018 жылғы лизинг саласындағы жетістіктерін айттыңыз. Айтыңызшы, экономикалық көрсеткіштер қалай өзгерді?

- Егер қаржылық тұрғыдан өсу туралы айтатын болсақ, онда акционер алдымызға ұсынған барлық жоспарлар мен міндеттерді, оның ішінде таза кіріс бойынша біз бірнеше есе – үлкен маржамен асыра орындадық. 

Бірақ біз басқа фактіге көбірек мән береміз. Біз үшін ғана емес, бүкіл сала үшін ең маңызды жетістік – машина жасау паркін жаңартуды жеделдету. Берілген ауыл шаруашылығы техникасының саны мен құны бойынша жоспарлы көрсеткіштердің асыра орындалуы Қазақстандағы барлық машина-трактор паркінің жаңару деңгейіне оң әсерін тигізді. Бұл фактор ұзақ мерзімді перспективада салаға әсер етеді, өйткені фермерлер техниканы бір жылдан астам уақыт пайдаланады және орындалған жұмыстың нәтижесі ұзақ уақыт бойы сезіледі.

- Фермерлер "ҚазАгроҚаржы" АҚ қызметіне қалай жүгіне алады?

- Біздің компания Қазақстанның барлық өңірлерінде ұсынылған. Ауылшаруашылық өнімдерін өндірумен кәсіби айналысатын фермерлер біздің кім екенімізді, не істейтінімізді және қайда екенімізді біледі.

Егер аграршының белгілі бір аграрлық жабдыққа қажеттілігі болса, онда ол тек қажетті техника моделін таңдайды және Біз жұмысты бастаймыз. 

Алайда, бізде техниканың қол жетімділігінің белгілі бір стандарттары бар екенін атап өтемін. Олар бизнеске кәсіби көзқарасты білдіреді. Мысалы, біз шағын өріске көптеген комбайндар бере алмаймыз-олар ешнәрсеге бармайды.

Біздің тәжірибемізде "ҚазАгроҚаржы" АҚ белгілі бір үлгіні ұсынатыны жоқ. Көбінесе біз фермерге қажетті жабдықтың қажеттілігі мен саны туралы кеңес бере аламыз, аудан көлемін, фермердің қаржылық мүмкіндіктерін, оның осы немесе басқа жабдықты пайдалануға дайындығын талдай аламыз.

Біз барлық фермерлерге ашықпыз және барлық сұрауларды қарастыруға дайынбыз.

- Қаныш Теміртайұлы, компания биыл қандай стратегиялық бағытты ұстанатын болады?

- 2019 жылға біздің алдымызда кем дегенде былтырғы жұмыс қарқынын сақтау міндеті тұр. Мақсат - 2018 жылғы нәтижелерден асып түсу. 

АӨК субъектілерін 2019 жылдың бірінші жартыжылдығында көктемгі дала жұмыстарын жүргізуге кредит беру шеңберінде біз былтырғы жылмен салыстырғанда көрсеткіштердің оң динамикасы мен артықшылығын атап өттік.